Ruchy głowy u niemowlaka to naprawdę nie jest temat, który można bagatelizować. Na osi rozwoju psychoruchowego plasuje się dość wysoko. Motoryka duża i mała, jak już wielokrotnie o tym pisałam, m.in. TUTAJ, idą ze sobą w parze. Jak wskazują znawcy tematu, niewłaściwe jest oczekiwanie, że pewne czynności we wczesnym etapie u naszego dziecka pojawią się samoistnie. Taki pogląd może doprowadzić do problemów rozwojowych dziecka. Jedną z tych ważnych sprawności, którą rodzic powinien się zainteresować, jest rozwój ruchów głowy. I o tym będzie niniejszy wpis.
Dlaczego trzymanie głowy niemowlaka jest ważne?
Delikatność Twojego dziecka, a raczej jego niestabilność, jest czymś, do czego musimy się przyzwyczaić w pierwszych dniach jego życia. Oczywiście, teoretycznie wszyscy zdajemy sobie sprawę z tego, że dzieci są małe i kruche, ale rzadko potrafimy się obchodzić z każdym fragmentem jego ciała. Tutaj pomocne są rady tych, którzy mają w tej kwestii doświadczenie.
Na pewno w szpitalu od położnej lub pediatry dowiesz się, że maluszek nie jest gotowy na walkę z grawitacją. Dzięki wodom płodowym w Twoim brzuchu zupełnie nie musiał podejmować takiego trudu jak trzymanie głowy. Po przyjściu na świat musi dosłownie stawić czoła temu wysiłkowi. Ponieważ głowa stanowi największy “element” ciała noworodka, a mięśnie szyi i karku są słabe, dziecko potrzebuje czasu na osiągnięcie pewnych sprawności. To Ty jako rodzic musisz mu pomóc przejść przez ten proces. Jak się on mniej więcej przedstawia?
Okres od 1. do 3. miesiąca życia
W pierwszym miesiącu życia u prawidłowo rozwijającego się dziecka obserwujemy początki stabilizowania się jego główki. Niemowlę jest w stanie na parę chwil unieść głowę w pozycji na brzuchu, gdy leży na płaskiej powierzchni. W drugim miesiącu życia głowa od materaca, w pozycji leżącej na brzuchu, odrywa się mniej więcej o 45°, a w trzecim – 90°. W tym czasie, około trzeciego miesiąca, niemowlę nabywa również umiejętności pionowego trzymania głowy.
Okres od 4. do 6. miesiąca życia
Na przełomie czwartego i piątego miesiąca życia niemowlaka dziecko potrafi, w pozycji na brzuchu, unieść klatkę piersiową na wyprostowanych ramionach. Umiejętność unoszenia głowy pozwala maluchowi na zmianę pozycji. Dzięki temu może np. spojrzeć w określonym kierunku i reagować na dźwięki. Mniej więcej w piątym i szóstym miesiącu dziecko już stabilnie porusza głową, leżąc na brzuchu, obraca nią w kierunku odbieranych bodźców. W szóstym miesiącu głowa dziecka może nawet obrócić się już do tyłu. W tym też czasie dziecko już ma świetnie opanowane pionowe trzymanie głowy. Jego ciało może w związku z tym przygotować się do kolejnego wyzwania – siedzenia.
Rodzicu, miej się na baczności, gdy…
- … Twoje dziecko gwałtownie odchyla główkę. Może to doprowadzić do naciągnięcia mięśni karku, urazu główki czy urazu kręgosłupa. Taki nagły ruch to także ryzyko, że dziecko wypadnie Ci z rąk. Warto i dla siebie i dla niego podtrzymywać główkę noworodka przy podnoszeniu.
- … nosisz swoje dziecko. Jak to robić prawidłowo? Tylko wtedy, gdy główka dziecka znajduje w Twoim ciele podparcie. A zatem może to być klasyczna pozycja półleżąca, gdy główka opiera się o zgięcie w Twoim łokciu. Możesz też wybrać pozycję krzesełkową: plecy dziecka do Twojego brzucha, siedzisko z jednej z rąk, druga ręka trzymana jest pod paszkami dziecka.
