Jeśli Twoje dziecko zaczyna wskazywać palcem na konkretny przedmiot, to miej świadomość, że czasy, gdy mogłaś sobie pozwolić na długie wewnętrzne monologi, skończyły się bezpowrotnie. Od tego momentu bowiem maluszek, który całkiem niedawno opuścił najlepszy schron na świecie – Twój brzuch, wejdzie z Tobą w prawdziwy dialog. Z każdym kolejnym miesiącem zaobserwujesz, jakie postępy robi w zakresie komunikacji. Oczywiście pod warunkiem, że dziecko rozwija się w normie. Czym jest gest wskazywania palcem i dlaczego brany jest za ważny etap nabywania kompetencji mówienia,? O tym przeczytacie w poniższym wpisie.
Dobre dobrego początki
W 9. lub 10. miesiącu życia dziecka rodzi się gest, od którego wszystko się zaczyna. Obalę powszechne przeświadczenie, że musi to być palec. Może to być cała rączka, zależy od indywidualnych predyspozycji dziecka. W tym czasie zaobserwować można, że niemowlakowi zaczyna zależeć na polu wspólnej uwagi z rodzicem i w ten sposób i rodzica i konkretny przedmiot chce zagarnąć do swojej “narracji”. Jeśli ten gest nie występuje u dziecka po pierwszym roku życia, to jest to sygnał do bacznego monitoringu.
Gdybyśmy mieli zwerbalizować ten gest, to zapewne mniej więcej by brzmiał: “Mamo, co to jest?” lub “Tato, chcę to zobaczyć” lub “Gdzie podział się piesek”. Ten gest to również wyrażenie przez dziecko gotowości do nawiązania dialogu, a zatem do wykształcenia w sobie umiejętności mówienia. Próbuje wciągnąć do tego dialogu osobę dorosłą i wskazywany przedmiot. Mamy tu zatem do czynienia z początkiem relacji trójstronnej: dziecko, mama/ tata/ dorosła osoba i konkretna rzecz. Ważne jest również, by gest wskazywania palcem nie oznaczał wyłącznie trybu rozkazującego, np. podaj, zrób, przynieś. Dlaczego? Dlatego, że taka forma kontaktu daleka jest od rzeczywistej próby nawiązania kontaktu i zainicjowaniu czegoś na kształt rozmowy. Gdy ów gest nie pojawia się u malucha, to wiemy, że z jakichś przyczyn nie jest zainteresowany podjęciem dialogu i że może to oznaczać trudności rozwojowe.
Jak pomóc dziecku rozwinąć gest wskazywania palcem
Dobrze będzie, jeśli to Ty i najbliższe otoczenie możecie wprowadzić dziecko w ten gest. Wystarczy, że sami zainicjujecie wskazywanie konkretnych przedmiotów palcem, a dziecko to podchwyci. Co pokazywać? Rzeczy naprawdę proste dla dziecka, jak np. części ciała, meble, zwierzęta. Do stymulacji gestu mogą posłużyć również książeczki, dostosowane rzecz jasna do wieku dziecka. Możesz wówczas poprosić dziecko o wskazanie konkretnej rzeczy czy zwierzątka, np. “Gdzie jest piłka?”, “Gdzie jest miś” itd. W trakcie czytania śmiało można włączyć również onomatopeje, stymulacja dziecka może być bowiem wieloaspektowa i jednoczesna, o czym pisałam TUTAJ. Im dłużej trwa stymulacja gestu wskazywania palcem i spotyka się ona u dziecka z pozytywnym przyjęciem, tym coraz trudniejsze można mu zadawać pytania. Ważne jest jednak, aby nie zbagatelizować niepojawienia się gestu u dziecka, zwłaszcza po tym, jak go uprzednio w tym kierunku stymulowaliśmy.
