Dlaczego zabrałam się za ten wpis? Sądzę, że dla nas, logopedów, ta odrobina anatomii jest obowiązkowa. Staw skroniowo-żuchwowy należy do stawów twarzoczaszki, ściślej do systemu żuchwowo-gnykowo-czaszkowego. Jest stawem, który łączy żuchwę z pozostałą częścią czaszki. Pomiędzy żuchwą a kością skroniową znajduje się krążek stawowy. To właśnie on dzieli staw s-ż na górę i dół. Na górze zachodzi ruch ślizgu a na dole ruch zawiasowy. W ostatnim czasie coraz więcej mówi się o tym ważnym stawie też na moim, logopedycznym, podwórku. Z czego to wynika? Hm, może z tego, że bez stawu skroniowo-żuchwowego nie szłoby jeść i nie szłoby mówić?

Dlaczego staw skroniowo-żuchwowy taki ważny?

Dlatego, że spełnia ogrom funkcji. Odpowiedzialny jest choćby za żucie i połykanie. Poza tym współtworzy dźwięki mowy, wpływa na posturę i utrzymywanie pionowej postawy ciała. Co ciekawe: bierze udział w procesach percepcji, uczenia się i zapamiętywania. Jego zaburzenie może powodować szereg objawów, które przypominają choroby stomatologiczne, np. bóle zdrowych zębów czy bóle twarzoczaszki. Dysfunkcje stawu prowadzą również do problemów natury laryngologicznej, neurologicznej, logopedycznej czy pedagogicznej. Zaburzenia słyszenia, szumy w uszach, zawroty głowy, trudności z koncentracją uwagi, problemy pamięciowe, a nawet zaburzenia widzenia to tylko część z objawów, które mogą wskazywać na zaburzenia w obszarze systemu żuchwowo-gnykowo-czaszkowego.

Pomiędzy wszystkimi kośćmi, które występują na naszej twarzy, istnieje ścisła zależność. Jeśli mamy do czynienia z nieprawidłowościami w pracy choćby jednej kości oddziałuje to na mięśnie, a więc już wiadomo, że dojdzie do zaburzeń w obszarze twarzoczaszki.

Co powoduje zaburzenia w stawie skroniowo-żuchwowym?

Jest kilka źródeł problemu, a wśród nich czynniki genetyczne, środowiskowe, psychospołeczne czy psychoemocjonalne. Wśród najczęstszych wymienia się:

• wady genetyczne lub zaburzenia rozwojowe
• wady postawy ciała, wady kręgosłupa
• okluzja (definicja TUTAJ)
• ubytki zębów
• zaburzenia emocjonalne wywołane np. stresem (bruksizm, o którym przeczytasz TUTAJ, parafunkcje – TUTAJ, zaciskanie)
• złe nawyki ustne, np. żucie gumy
• nieprawidłowe leczenie ortodontyczne, protetyczne
• choroby neurologiczne, reumatologiczne, nowotworowe
• zaburzenia hormonalne